Randafwerking en vegetatievrije zone

Home » Randafwerking en vegetatievrije zone

Een plat groendak heeft een vijflaagse opbouw, die opbouw stopt niet zomaar ergens, er zit altijd een rand aan. Die rand ligt meestal aan de dakrand. De afwerking van die groendakrand is afhankelijk van de  bouwkundige dakranden en hun waterdichtheid.

Bij de dakrand word de dakbedekking beëindigd, dit kan bijvoorbeeld met een zinken dakkap, een loodslabbe, een daktrim of een kraalrand. Wanneer planten bij een dakkap van zink of een metalen dakkap komen kunnen zij daaronder groeien. Door de ‘capillaire werking’ kan water opgezogen worden tot onder de dakrand door de beplanting, met als gevolg een lekkage.

Onder een dakkap of een loodslabbe kan water ook omhooggestuwd worden door de wind, zeker als het water voor de dakrand word vastgehouden door een dikke laag grind, steenwol of groen.

We gebruiken olivijn of grind om de planten van de kant te houden. Bij het jaarlijks onderhoud rollen we met de hand het olivijn om en maken zo de planten kapot. Het olivijn/grind komt op de onderste drie lagen te liggen zodat het water een goede afvoer heeft. Grind kan dichtslibben en houdt dan mogelijk het water vast; de drainagelaag is gemaakt om het water af te voeren.

Het olivijn of grind langs de randen en doorvoeren in bijv. een sedumdak mag in een smalle rand van circa 15 cm breedte liggen (voor een smalle rand: één zak olivijn/grind per twee meter lengte). deze breedte is genoeg om bij jaarlijks onderhoud de planten binnen de perken te houden, deze groeien dan niet onder de opstaande rand.

In bovenstaande voorbeelden wordt een dakkap als voorbeeld genomen maar deze principes voor randafwerking gelden ook als principe voor randen langs ‘opgaand werk’: lichtkoepels, daklichten, loodslabben, schoorstenen, ontluchtingen, etc. Deze olivijngrindranden zijn zgn. vegetatievrije zones; deze zones worden  ook wel op andere wijzen toegepast.  Enkele voorbeelden zijn: de randafwerking van het groendak midden op een dak tussen twee buren, het gebied rond een airco-apparaat, het gebied boven een brandmuur.

Grind word vaak op groene daken gebruikt in vegetatievrije zones. Dakgrind of riviergrind word wereldwijd echter schaars (net zoals bouwzand). Olivijn is een circulair mineraal en als vervanger van grind, zand, kalk of meststof een zeer duurzame en klimaat ondersteunende optie. Olivijn haalt CO₂ uit de lucht en legt deze CO₂ onomkeerbaar vast. Groendak gebruikt dan ook Olivijn op hun groendaken.

Wanneer groene daken zijn voorzien van een waterdichte dakrand mogen de planten tot op of over de dakrand groeien. Zie hiervoor het artikel ‘over de rand’ (met voorbeelden).