Verbetering luchtkwaliteit

Het effect van groene daken en gevels op de luchtkwaliteit.

De luchtkwaliteit in steden staat enorm onder druk. Niet alleen het toegenomen verkeer is hier schuldig aan, ook de industrie en intensieve veehouderij dragen hier aan bij. Verschillende overheden hebben regelgeving opgesteld om de luchtkwaliteit in onder ander Nederland te verbeteren. Om die kwaliteit te kunnen verbeteren en te voldoen aan de regelgeving, moeten er maatregelen worden genomen. Zo bevinden zich in veel groten steden tegenwoordig milieuzones en zijn er strengere eisen voor nieuwe auto. Een groendak kan ook bijdragen aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. Een groendak kan namelijk bijdragen door de meest voorkomende verontreinigende stoffen op te vangen en vast te houden. Denk hierbij aan:

  • stikstofoxiden (met name NO2 en NO, samen NOx)
  • zwaveldioxide (SO2)
  • fijnstof (PM10)
  • ozon (O3)
  • koolstofdioxide (CO2)

Een groendak in werking

Bij een grootschalig onderzoek in Chicago is gebleken dat de luchtkwaliteit verbeterd is na het installeren van een groendak. Op zo’n 300 gebouwen zijn in 2007 groene daken aangelegd met een totale oppervlakte van 27,87 ha. In één jaar tijd hebben deze daken 1675 kilogram aan luchtverontreinigende stoffen verwijderd zoals: 52 % O3 ; 27 % NO2 ; 14 % PM10 ;   7 % SO2 .

Sedum neemt CO2 op en slaat jaarlijks circa 1,23 kg CO2 per m² op. Voor 1 ton CO2 is 813 m² sedumdak nodig en dat compenseert circa 10.000 km rijden in een benzineauto

In Toronto is er ook onderzoek gedaan op het gebied van luchtkwaliteit. Bij dit onderzoek is er gekeken naar de verschillende combinaties van bomen, struiken, groene gevels en groene daken in een de stad. Hieruit is gebleken dat bomen en struiken de meeste invloed hebben op de verschillende luchtverontreinigende stoffen. Voor het afvangen van PM10 zullen struiken het beste resultaat leveren.

Groene daken hebben een positief effect op het afvangen van verontreinigende stoffen en zorgt daardoor voor het verwijderen van fijnstof. Zo kan een dak van 1.000 m² gras, jaarlijks zo’n 2.000 kg fijnstof verwijderen! In vergelijking met de uitstoot van fijnstof door auto’s, dan zou één vierkante meter groen al voldoende zijn voor de verwijdering van de emissie van één auto!

Afvangen stoffen in steden

Fijnstof van de grootte PM2,5 en PM10 bindt zich aan verticaal groen, zo blijkt uit onderzoek van Ottelé. De PM-waardes staan voor de grootte van het fijnstof, in micrometers uitgedrukt. De fijnstof bindt zich aan de bladeren van een groene gevel. Door neerslag worden deze bladeren vervolgens gewassen waarnaar de kleinere deeltjes fijnstof achterblijven. Op deze manier wordt de fijnstof opgevangen door de groene gevel. Ook de stoffen lood (Pb) en cadmium (Cd) worden door bladeren van groene gevels en begroeide daken opgevangen. De groene daken en gevels zorgen op deze manier voor het verminderen van de verontreinigende stoffen in de steden.

Ook bomen en struiken kunnen er voor zorgen dat verontreinigende stoffen worden opgevangen. Maar om het effect positief te houden, moeten deze wel op de juiste manier aangelegd worden. Wanneer bijvoorbeeld bomen verkeerd gepland worden, kunnen ze zelfs zorgen voor een negatief effect. Als ze te dichtbij bij elkaar staan, kunnen ze onvoldoende uitlaatgassen opvangen waardoor deze stoffen juist onder de boom blijven hangen. Hierdoor kan er smog ontstaan.

Een extensief groendak van 20 m² zal net zoveel verontreinigende stoffen kunnen verwijderen als een goed geplaatste ‘medium’ boom!

Conclusies

De luchtkwaliteit staat onder druk en moet worden verbeterd. Door opgelegde regelgeving moeten landen maatregelen nemen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Groene daken en groene gevels kunnen bijdragen aan de verbetering van de luchtkwaliteit door het opvangen van de verontreinigende stoffen. Ook bomen en struiken dragen hier aan bij.

Zo kan een grasdak van 1.000 m² jaarlijks zo’n 2.000 kg fijnstof opvangen. En een groendak met een oppervlakte van 1.000 m² kan 6,046 kilogram aan luchtverontreinigende stoffen verwijderen. Denk bij deze stoffen aan ozon, stikstofoxide, fijnstof, zwaveldioxide en koolstofdioxide. Een sedumdak van 1.000 m² kan 1.230 kg CO2 opnemen.

Bron: Technische Universiteit Eindhoven 2012;)¹ A. Meulenbroek 2008.